Μανώλης Στρατάκης: Ζωγραφική που αναπνέει φως.
Του Μάνου Κεντικελένη
Υπάρχουν πίνακες που κοιτάς – και πίνακες που σε κοιτούν πίσω.
Ο Μανώλης Στρατάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης και το έργο του ανήκει σε εκείνη τη σπάνια κατηγορία όπου η ζωγραφική ξεπερνά τα όρια του καμβά και μεταμορφώνεται σε εμπειρία φωτός.
Για περισσότερο από μία δεκαετία, ο καλλιτέχνης ερευνά τη δυναμική σχέση ανάμεσα στο φως, το χρώμα και τον χρόνο μέσα από τη σειρά Active Paintings – έργα που αλλάζουν διαρκώς χάρη σε έναν RGB προβολέα, ο οποίος αποτελεί οργανικό μέρος της δημιουργίας. Ο πίνακας, έτσι, παύει να είναι στατικός.
Γίνεται ζωντανός οργανισμός που αναπνέει, μεταβάλλεται, αφηγείται.
Το φως ως ζωγραφικό υλικό
Το φως στα έργα του με έκανε να σταθώ σιωπηλός εδώ δεν φωτίζει απλώς το έργο – το γεννά. «Ήθελα η ζωγραφική να πάψει να είναι παγωμένη στιγμή και να γίνει συνεχής εμπειρία»,
μου εκμυστηρεύτηκε. Κάθε Active Painting μεταβάλλεται με τον χρόνο, αποκαλύπτοντας συνεχώς νέες αποχρώσεις και διαθέσεις.
Ο προβολέας δεν είναι εξάρτημα· είναι συνδημιουργός. Το φως «μετέχει» στον καμβά όπως η ανάσα στην επικοινωνία.
Από τον καμβά στο φως
Οι εκθέσεις του στην Κρήτη, την Αθήνα, το Λονδίνο – αποτελούν εικαστικές τελετουργίες φωτός.
Οι θεατές δεν βλέπουν απλώς πίνακες, αλλά ζουν μια εμπειρία μεταμόρφωσης: τη μετάβαση από το ορατό στο άυλο, από το φως στο συναίσθημα.
Κάθε του έργο λειτουργεί σαν παράθυρο σε έναν κόσμο που άλλαζε αδιάκοπα, προσκαλώντας το βλέμμα να γίνει μέρος της αλλαγής.
Το φως ως ψυχολογία
Σε κάθε έργο του, ο Στρατάκης διερευνά τη σχέση φωτός και συναισθήματος.
Το ίδιο έργο έχει άλλη ψυχολογία το πρωί και άλλη τη νύχτα – σαν ένας καθρέφτης διάθεσης, μια «ζωντανή» οντότητα που συνομιλεί με τον θεατή. Η εμπειρία θυμίζει μουσική: κάθε αλλαγή φωτισμού είναι μια νέα φράση, ένας διαφορετικός ρυθμός, μια καινούρια μελωδία πάνω στο ίδιο θέμα.
Η ματιά του κριτικού
Η εικαστική γλώσσα του Μανώλη Στρατάκη έχει τραβήξει το ενδιαφέρον του θεωρητικού
Δρ. Γεώργιου Ορφανίδη, ο οποίος, στο κριτικό του σημείωμα για την έκθεση «Ο Κόσμος Όπως Τον Βλέπω» (Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αλίμου, 2025), σημειώνει: «Ο Στρατάκης διερευνά τη σχέση του σύγχρονου υποκειμένου με την εικόνα μέσα από δύο παράλληλους άξονες:
την εσωστρεφή, στοχαστική αφαίρεση των ζωγραφικών του συνθέσεων και τους “ζωντανούς πίνακες”, όπου το φως και ο χρόνος μεταμορφώνουν το έργο σε επιτελεστικό γεγονός.» Ο Ορφανίδης εντάσσει τον καλλιτέχνη σε έναν ευρύτερο διάλογο που εκτείνεται από τον Barnett Newman και τον Malevich έως τις σύγχρονες μετα-ανθρωπιστικές και ψηφιακές θεωρίες, αναδεικνύοντας το έργο του ως πεδίο ενόρασης και συμμετοχής.
Η τέχνη του Στρατάκη δεν είναι στατική αναπαράσταση είναι ένας ζωντανός οργανισμός αισθητικής αλήθειας.
Παράλληλες διαδρομές
Πέρα από τα Active Paintings, ο καλλιτέχνης συνεχίζει να δημιουργεί και πιο «παραδοσιακά» έργα ζωγραφικής.
Πυκνότητα, χρωματική ευαισθησία, διαφάνεια και σιωπή συνυπάρχουν σε λεπτή ισορροπία. Η ζωγραφική του δεν εντυπωσιάζει με εξωστρέφεια, αλλά συγκινεί με εσωτερικότητα, αφήνοντας χώρο για τη σιωπή και το βλέμμα.
Ο καλλιτέχνης ως δημιουργός εμπειριών
Σε μια εποχή όπου η εικόνα καταναλώνεται βιαστικά, ο Μανώλης Στρατάκης επιλέγει το αντίθετο.
Δημιουργεί έργα που απαιτούν χρόνο, προσοχή, συμμετοχή. Η ζωγραφική του δεν ζητά να τη δεις, αλλά να τη νιώσεις. Να την αφήσεις να κινηθεί μέσα σου με τον ίδιο ρυθμό που κινείται το φως πάνω στον καμβά. Ίσως αυτή να είναι και η ουσία της τέχνης του – μια ήσυχη εμπειρία θαυμασμού, εκεί όπου το φως και η ύλη ενώνονται σε μια νέα, διαρκή πραγματικότητα.
Wine Illusion View
Η τέχνη, όπως και το κρασί, ζει στις μεταβάσεις της.
Στις μικρές μεταβολές που αποκαλύπτουν κάτι αθέατο, κάτι αληθινό.
Ο Μανώλης Στρατάκης μας υπενθυμίζει πως το φως, όπως και η ζωή, δεν στέκει ποτέ ακίνητο.
Απλώς αλλάζει ρυθμό.
Ανακαλύψτε περισσότερα:
